Waarom is ontgiften in deze levensfase zo belangrijk?

Je lichaam is dagelijks bezig met het verwerken en afvoeren van afvalstoffen. Denk aan restproducten van je stofwisseling, maar ook aan stoffen die via voeding, lucht en huid binnenkomen. Tijdens de menopauze verdient dit proces nog meer aandacht omwille van de bijkomende uitdagingen waar het nu mee te maken krijgt:

• Hormonale ‘opruiming’: Je lichaam moet de hormonen die hun werk hebben gedaan (voornamelijk oestrogeen), efficiënt afbreken en afvoeren. Wanneer dit proces hapert, blijven overtollige hormonen circuleren, wat klachten zoals stemmingswisselingen, gevoelige borsten of een opgeblazen gevoel verder kan verergeren.
• Vertraagde stofwisseling: door verlaagde oestrogeenspiegels kan je stofwisseling vertragen. Dit betekent dat afvalstoffen langzamer worden afgevoerd, waardoor ze langer in je systeem blijven.
• Belasting van de lever: Je lever is het belangrijkste orgaan voor ontgifting. Door de hormonale verschuivingen en de algemene belasting van moderne voeding en leefstijl, kan de lever extra ondersteuning gebruiken om optimaal te functioneren.
• Minder efficiënte eliminatie: Constipatie is een veelvoorkomende klacht tijdens de menopauze. Als de darmen niet regelmatig functioneren, blijven afvalstoffen langer in het lichaam, wat de algehele belasting verhoogt.
• Algemeen welzijn: Als je lichaam efficiënt kan ontgiften, voelt je je lichter, energieker en heb je minder last van vage klachten zoals hoofdpijn, vermoeidheid of huidproblemen.

Je lever in de hoofdrol

Met de schommelingen in hormonen, met name oestrogeen, tijdens de (peri)menopauze, krijgt de lever het extra druk. De lever is verantwoordelijk voor het afbreken van hormonen en het omzetten van oestrogeen in minder schadelijke, uitscheidbare vormen.

Dit gebeurt in twee fases.

In fase 1 zet de lever het gebruikte oestrogeen om in verschillende stofjes, die we oestrogeenmetabolieten noemen. Sommige van deze metabolieten zijn gunstig voor je gezondheid, terwijl andere minder wenselijk zijn.

In fase 2 worden de metabolieten gekoppeld aan andere stoffen, waardoor ze wateroplosbaar worden zodat je lichaam ze gemakkelijk via urine of ontlasting kan uitscheiden.

Wanneer de lever overbelast is, kunnen ‘ongunstige’ oestrogeenmetabolieten langer in het lichaam blijven circuleren. Dit kan leiden tot:

• Verergering van menopauzeklachten: Denk aan opvliegers, stemmingswisselingen en slaapproblemen.

• Een verhoogd risico op bepaalde gezondheidsproblemen: Onderzoek suggereert een verband tussen een ongunstige balans van oestrogeenmetabolieten en het risico op bepaalde hormoongerelateerde aandoeningen zoals kanker.

Een goed functionerende lever zorgt ervoor dat je lichaam hormonen efficiënt kan verwerken en afvoeren. Ondersteuning van je lever is dus direct gelinkt aan een betere hormonale balans en minder klachten.

Praktische tips om je lichaam te ondersteunen bij het ontgiften

Ontgiften hoeft niet ingewikkeld te zijn. Het gaat om het maken van bewuste keuzes die je lichaam helpen zijn natuurlijke reinigingsprocessen optimaal uit te voeren.

1. Hydrateer, hydrateer, hydrateer: Water is de basis van elke ontgifting. Het helpt je nieren afvalstoffen af te voeren via de urine en houdt je darmen soepel. Drink minimaal 1,5 tot 2 liter gefilterd water per dag. Begin je dag met een groot glas water op kamertemperatuur, eventueel met wat citroensap voor een extra lever-boost.
2. Voeding die je lever en darmen extra ondersteunen:
   • Groente groenten: De groene kleur van deze groenten komt van chlorofyl, een stof die bekend staat om zijn reinigende eigenschappen. Chlorofyl helpt bij het binden van zware metalen en andere gifstoffen, waardoor ze gemakkelijker door het lichaam kunnen worden uitgescheiden.
   • Kruisbloemige groenten: Broccoli, bloemkool, spruitjes, boerenkool en radijsjes zorgen voor de vorming van DIM, een stof die de lever helpt om oestrogeen om te zetten in de gunstigere metabolieten (zoals 2-OH) en de minder gunstige (zoals 4-OH en 16-OH) efficiënter af te voeren.
   • Leverondersteunende voedingsmiddelen: knoflook, uien, artisjokken en kurkuma zorgen voor een extra ondersteuning voor de lever.
   • Bitters: Voedingsmiddelen met een bittere smaak (witlof, andijvie, rucola, paardenbloemblad) stimuleren de galproductie, wat essentieel is voor de vetvertering en afvoer van afvalstoffen.
   • Fruit vol antioxidanten: Bessen, kersen, granaatappels en citrusvruchten zitten boordevol antioxidanten die je cellen beschermen tegen schade en de lever ondersteunen.
   • Vezelrijke voeding: Vezels (uit groenten, fruit, peulvruchten, volle granen) zijn cruciaal voor een gezonde darmwerking en regelmatige stoelgang. Ze binden toxines in de darmen en zorgen voor een betere afvoer.
3. Verminder de belasting:
   • Beperk bewerkte voeding en suiker: Bewerkt voedsel bevat vaak additieven, conserveermiddelen en kunstmatige kleurstoffen die de lever extra belasten. Ook suiker belast je lever en jaagt ontstekingen aan
   • Matig met cafeïne en alcohol: Je lever moet deze stoffen afbreken, wat voor extra belasting zorgt
   • Kies voor biologisch: Kies waar mogelijk voor biologische groenten en fruit om blootstelling aan pesticiden en herbiciden te verminderen. Was niet-biologische producten grondig.
   • Let op medicatie: Bespreek met je arts of apotheker of bepaalde medicatie je lever extra belast en of er minder belastende alternatieven zijn.
4. Beweging en zweten: Fysieke activiteit stimuleert de bloedsomloop en lymfestroom, wat helpt bij de afvoer van afvalstoffen. Zweten via sport of een sauna kan ook helpen bij het uitscheiden van toxines via de huid.
5. Voldoende slaap: Tijdens je slaap voert je lichaam belangrijke herstel- en reinigingsprocessen uit. Een goede nachtrust is cruciaal voor een efficiënte ontgifting.
6. Kruiden en supplementen: Sommige kruiden zoals mariadistel, paardenbloem en brandnetel staan bekend om hun lever- en nierondersteunende werking. Neem je medicatie? Bespreek dan best even met je huisarts of er geen ongewenste interacties zijn.
7. Let op met Xeno-oestrogenen: Xeno-oestrogenen zijn chemische stoffen die de werking van oestrogeen in ons lichaam nabootsen. Ze zijn ‘vreemd’ (xeno) aan ons lichaam, maar kunnen zich binden aan oestrogeenreceptoren en zo de natuurlijke hormonale signalen verstoren. Tijdens de menopauze, wanneer de eigen oestrogeenproductie afneemt, kunnen xeno-oestrogenen een ongewenste impact hebben door de hormonale fluctuaties te beïnvloeden en soms zelfs het lichaam te misleiden tot het produceren van “extra” oestrogene signalen.

Deze ‘hormoonverstoorders’ zijn te vinden in diverse alledaagse producten:

• Plastic: Vooral BPA (Bisfenol A) en ftalaten in plastic flessen, voedselverpakkingen, en speelgoed bevatten xeno-oestrognen. Gebruik glazen of roestvrijstalen flessen en voedselcontainers in plaats van plastic. Vermijd zeker het verwarmen van voedsel in plastic in de microgolfoven. Door de warmte lekken de xeno-oestrogenen in je voeding.

• Bestrijdingsmiddelen: Residuen op groenten en fruit die niet biologisch zijn geteeld.
• Cosmetica en persoonlijke verzorgingsproducten: Parabenen, ftalaten, en synthetische geurstoffen in shampoos, lotions, make-up en parfums. Controleer en vervang producten die je vaak gebruikt en kies voor producten zonder deze stoffen. Er zijn veel natuurlijke en biologische alternatieven beschikbaar.
• Schoonmaakmiddelen: bevatten veel agressieve chemicaliën. Gebruik azijn, baking soda en citroen als milieuvriendelijke en niet-toxische schoonmaakoplossingen.
• Voedsel: Sommige verwerkte voedingsmiddelen en vleeswaren bevatten ook xeno-oestrogenen.

Door bewuste keuzes te maken in je dagelijkse leven, kan je de belasting van schadelijke stoffen aanzienlijk verminderen. Dit zal niet alleen je lever ontlasten, maar ook je algehele welzijn tijdens de menopauze verbeteren, waardoor je je energieker en comfortabeler zal voelen.